Angst – laat je leven niet leiden door angst en leef je leven niet in angst. Niet alleen mis je daardoor de krenten in de pap van het leven zelf, het is vooral bijzonder saaaiii…
Als we samen gezellig gaan zitten met een bak koffie of een kop thee erbij, kunnen we de hele dag doorbrengen met het maken van een oneindige lijst met dingen waarvoor we bang kunnen zijn. Van angst voor de mug die prikt tot de volgende aanslag die beraamd wordt in het huis op de hoek. Van het feit dat je van jezelf denkt dat je een dikke kont hebt en dat daarom niemand je aardig vindt tot angst voor de aanname dat je de enige persoon ter wereld bent die helemaal achteraan heeft gestaan toen de talenten werden uitgedeeld en dat je daarom niets kan en nooit zal kunnen (en dat daarom niemand je aardig vindt…). Maar geloof me, het duurt niet lang of ook dit wordt saaaiii…
Angst
Ik zal je vertellen waarom. Angst heeft geen enkele diepte. Het is eendimensionaal. Natuurlijk is het soms goed dat je angst hebt. Dat heeft een evolutionaire functie. Het kan je leven redden. Gezonde angst is goed. Maar als je het liefst de hele dag bij je moeder op schoot zit en voortdurend het idee hebt dat je alla minuut dood kan neervallen (of in ieder geval 80% van de tijd dat je wakker bent, het idee hebt dat je op zijn minst onderweg bent naar dit einde…), dan is angst iets waarvan je kunt zeggen dat het je in de weg zit. Bovendien is er een grote kans dat je alles en iedereen om je heen voortdurend laat weten dat je ook in grote angst leeft. Niet alleen is het een roep en schreeuw om aandacht (en is het bovendien, again, voor iedereen erg saaaiii…), vraag jezelf af of de ultieme prestatie die je in dit leven neer wilt zetten het uitdragen (en jezelf verdedigen) tegen je eigen angst is. Als je vasthoud aan je eigen verhaal, dan is dat precies waar je aan vast blijft zitten. Waarom zou je dat willen?
”Vraag jezelf af of de ultieme prestatie die je in dit leven neer wilt zetten het uitdragen (en jezelf verdedigen) tegen je eigen angst is.”
Waar komt angst vandaan?
Er is ongetwijfeld een enorme hoeveelheid redenen te bedenken waarom je angstig bent of zou moeten zijn, maar pas als het leven in angst ook jezelf begint te vervelen, is het tijd daar wat aan te doen. En wanneer begint het leven in angst je wellicht te vervelen? Laat ik daar een mooi stukje voor citeren wat ooit door Elisabeth Gilbert is geschreven:
“Angst begon me te vervelen omdat iedere dag hetzelfde was. Mijn angst kende geen enkele diepte, geen enkele variatie, geen substantie, geen textuur. Ik merkte dat mijn angst nooit veranderde, nooit opklaarde, nooit een verrassende draai nam of een onverwachte afloop kende. Mijn angst was een lied met maar een noot – een woord eigenlijk – en dat woord was ‘STOP’! En: “Ik besefte ook dat angst mij verveelde omdat hij precies hetzelfde was als de angst van andere mensen. Ik kwam tot de ontdekking dat iedereen dezelfde saaie tekst voor angst heeft, namelijk: ‘STOP, STOP, STOP, STOP!’ Okay, het volume kan per persoon nogal wisselen, maar het lied zelf nooit…”
Dat dekt de lading wel aardig zou ik zeggen.
”Angst is een lied met maar een noot – een woord eigenlijk – en dat woord is ‘STOP’!”
Angst maakt je niet bijzonder
Angst maakt je niet bijzonder. Ook al denk je misschien van wel. Het is een çommodity. Een gebruiksvoorwerp, iets waarvan iedereen een hele stapel in de kast heeft liggen. Iets wat verkrijgbaar is op iedere hoek van de straat. Vraag je dus af of dat is waarmee je geassocieerd wilt worden of aan herinnert wil worden. Of liever gezegd: wil je jezelf in dit licht bezien?
Angst helemaal opgeven?
Absoluut niet! Angst dient een goed en evolutionair doel. Als het angst-gen ontbreekt, vind je jezelf offpiste terug met een parachute op je rug en ski je met
150 kilometer per uur een berg af, om vervolgens de klif af te skiën en dan je parachute open te trekken… Leuk om naar te kijken als je op de bank zit met een zak chips in je hand, maar daar zou ik het bij laten.
Angst mag alleen niet je leven gaan bepalen en daarmee verhinderen dat je stappen neemt. Dat je jezelf ontwikkelt tot een autonoom en soeverein persoon. Angst mag je niet verlammen. Angst hebben voor alles in het leven is een ziekte op zich.
Moed
Angst vraag om moed. Moed om dingen te doen die je angstig vindt. Angst zal er altijd zijn. Daarom is het ook een commodity. Ga ook de strijd niet aan met angst. Geef het de ruimte. Als jij ontspant ontspant angst ook. Het mag er zijn. Maar laat het je leven niet bepalen. Angst zal regelmatig de kop op steken, bij wat je ook doet. En de een is er simpelweg gevoeliger voor dan de ander. Maar het gaat erom wat je ermee doet. Of je in het vliegtuig stapt als je vliegangst hebt en of je die cursus volgt om er vanaf te komen. Of je die spin over je hand laat lopen om spinnenangst de baas te worden. Of je de hand van je geliefde vasthoudt en door de branding heen de zee instapt als je angst hebt voor water. Moed. Leven.
Om met de brief van Elisabeth Gilbert aan haar angst af te sluiten als zij aan een nieuw avontuur of groot project begint:
“Beste angst, creativiteit en ik staan op het punt samen op reis te gaan. Ik begrijp dat jij met ons meegaat. Je gaat namelijk altijd mee. Ik ben mij ervan bewust dat jij van mening bent dat je een belangrijke taak in mijn leven hebt en dat je die taak serieus opvat. Die taak bestaat er blijkbaar uit dat je moet zorgen dat ik, zodra ik op het punt sta iets interessants te gaan doen, volslagen in paniek raak. En ik moet zeggen dat je je werkelijk uitstekend van je taak kwijt.
… In dit voertuig is genoeg plaats voor ons allemaal, dus maak het je gemakkelijk, maar onthoud goed: creativiteit en ik zijn de enigen die gedurende de hele reis beslissingen mogen nemen. Ik weet dat je deel uitmaakt van deze familie en dat respecteer ik, en ik zal je ook nooit buiten onze bezigheden houden, maar dat neemt niet weg dat er nooit of te nimmer gehoor gegeven zal worden aan je suggesties. Je mag gaan zitten, je mag zeggen wat je ervan denkt, maar je hebt geen stem in het geheel. Je mag niet aan de kaarten komen; je mag geen omwegen voorstellen; je mag niet aan de temperatuur zitten. Man, je mag niet eens aan de radio komen. En als je al iets helemaal niet mag, lieve oude vriend, dan is het wel achter het stuur gaan zitten.”